Piękny, prosty uśmiech to marzenie każdego, jednak nie wszyscy rodzą się z idealnym zgryzem. Korygowanie wad zgryzu zazwyczaj następuje poprzez założenie aparatu ortodontycznego. Wspomagająco można również stosować wyciągi ortodontyczne wewnętrzne oraz zewnętrzne. Czym dokładnie jest wyciąg ortodontyczny i jakie jest jego zastosowanie?

Czym są wyciągi ortodontyczne i jakie są ich rodzaje?

Wyciągi ortodontyczne stosuje się pomocniczo w leczeniu wad zgryzu zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Ze względu na rodzaj, dzieli się je na wewnątrzustne oraz zewnątrzustne. Wyciągi wewnątrzustne zakładane są na aparat stały. Co istotne, jest to coś zupełnie innego, niż gumki ortodontyczne, które pozwalają na dokładne przytwierdzenie aparatu do łuku. Gumki a wyciągi ortodontyczne różni też fakt, iż te pierwsze wymienia lekarz podczas okresowych wizyt w gabinecie, natomiast drugie wymienia pacjent we własnym zakresie, jednak zgodnie z instrukcjami otrzymanymi od ortodonty. Wyciągi wewnątrzustne zakłada się na specjalne haczyki, które zamontowane są na zamkach aparatu stałego. Należy wymieniać je nawet kilka razy na dobę, najlepiej po każdym posiłku. Wyciągi do aparatu ortodontycznego nie mogą być założone na czas dłuższy, niż 12 godzin. Tracą wtedy swoją elastyczność, nie spełniając tym samym podstawowej roli. Ortodonci sięgają również po wyciągi zewnątrzustne, które mogą przybierać formę headgera bądź maski twarzowej. Wyciągi zewnątrzustne również stosuje się jednocześnie z aparatem stałym, jednak znajdują przybierają one zupełnie inną formę – maski bądź elastycznych elementów, wyglądem przypominających druty.

Sprawdź: Ortodonta Warszawa – klinika Supradent

Kiedy stosuje się wyciągi ortodontyczne?

Wyciągi w aparacie ortodontycznym stałym są elementem bardzo powszechnymi, bowiem wspomagają korygowanie wad zgryzu. Warto mieć na uwadze, że ich zaczepienie nie sprawia większego problemu pacjentom, choć w razie wątpliwości powinni skonsultować się z lekarzem ortodontą. Ten zaś instruuje ich, w momencie zakładania aparatu, w jaki sposób zakładać oraz zdejmować wyciągi. Stały aparat ortodontyczny prostuje zęby w łuku, jednak samodzielnie nie jest w stanie skorygować wad zgryzu, dlatego też ortodonci sięgają po wyciągi do aparatu. Zadaniem wyciągów jest także wprowadzenie zębów do łuku, jeśli te znajdują się poza nim. Stosuje się je na przykład w przypadku zębów pośrodkowych. Tymczasem efektem noszenia maski twarzowej (wyciąg zewnątrzustny) jest cofnięcie żuchwy. W ten sposób koryguje się na przykład przodozgryz. Wyciąg zewnętrzny headgera koryguje natomiast tyłozgryz, którego cechą charakterystyczną jest występowanie przerwy pomiędzy siekaczami w łuku górnym i dolnym, a także cofnięcie dolnej wargi. Warto mieć na uwadze, że o doborze wyciągów ortodontycznych każdorazowo decyduje lekarz ortodonta w porozumieniu z pacjentem.

Jak długo nosi się wyciągi ortodontyczne?

Wyciągi elastyczne ortodontyczne stanowią nieodłączny element korygowania wielu wad zgryzu. To, jak długo pacjent będzie musiał je nosić, zależy w głównej mierze od założonego planu leczenia. Nie jest obojętne przestrzeganie dyscypliny, dzięki której planowane efekty można osiągnąć we właściwym czasie. Zazwyczaj aparat stały zakładany jest na dwa lata, jednak nie oznacza to, że przez cały ten czas pacjent będzie musiał nosić wyciągi. Czasami wystarczy kilka miesięcy sumiennego noszenia ich i wymieniania. Wyciąg ortodontyczny zewnętrzny zazwyczaj nosi się od kilku miesięcy do roku czasu, choć wiele zależy tutaj od postępów leczenia, a więc od indywidualnych predyspozycji pacjenta. 

Higiena jamy ustnej, a wyciągi ortodontyczne

Wyciągi ortodontyczne do aparatu stałego należy wymieniać stosunkowo często, najlepiej co 3-4 godziny. Zwykle pory zmiany wyciągów pokrywają się z porami posiłków, co zresztą zalecane jest przez lekarzy ortodontów. Po każdym posiłku należy bowiem dokładnie umyć zęby oraz oczyścić aparat, przy okazji można również wymienić elastyczne gumki. Do oczyszczania zębów powinniśmy wybrać dedykowaną pastę ortodontyczną, a także specjalistyczną szczoteczkę. Pamiętajmy o regularnym przepłukiwaniu jamy ustnej, tak aby pozbyć się bakterii nagromadzonych na dziąsłach oraz na języku. Zasady higieny podczas noszenia aparatu ortodontycznego są dokładnie takie same, bez względu na to, czy zostały na niego założone wyciągi, czy też nie. Pamiętajmy jednak, że postępy w leczeniu zależą między innymi od tego, jak często je wymieniamy. Tymczasem wyciągi zewnątrzustne powinni być noszone przez pacjenta jak najdłużej  ciągu doby, w sposób nieprzerwany. Ortodonta ma za zadanie poinstruować pacjenta, w jaki sposób zakładać oraz zdejmować wyciąg zewnątrzustny. W tym przypadku konieczne jest przestrzeganie właściwej higieny jamy ustnej, tak aby nie dopuścić do rozwoju próchnicy czy powstawania kamienia nazębnego. W tym przypadku również najlepiej jest sięgnąć po specjalistyczną pastę oraz szczoteczkę ortodontyczną. Ważne jest regularne przepłukiwanie jamy ustnej oraz oczyszczenia przestrzeni między zębowych za pomocą irygatora.