Kortykotomia stomatologiczna

W dziedzinie stomatologii wykonywane są różne zabiegi mające na celu leczenie zębów pacjentów, tkanek przyzębia, albo też likwidowanie istniejących wad zgryzu lub przeciwdziałanie ich powstawaniu. W przypadku ortodoncji, która jest jedną z gałęzi nauk stomatologicznych, wymienia się zabieg kortykotomii. Czym on jest i komu będzie on zalecany? Dowiedz się więcej z artykułu, przygotowanego przez ekspertów kliniki Supradent.

Kortykotomia – co to jest?

Kortykotomia to zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej wykonywany przede wszystkim u osób dorosłych, po ukończeniu przez nie 20. roku życia, z w pełni wykształconymi kośćmi szczęki. Polega on na pionowym nacięciu blaszki kostnej, dokładnie między korzeniami zębów, tuż pod dziąsłem. Można tego dokonać albo przez dziąsło, albo z odsłonięciem płatu dziąsła. Kortykotomia, zgodnie z zaleceniami stomatologa i ortodonty, może być częściowa, czyli wykonana wyłącznie na pewnym odcinku łuku zębowego lub może to być kortykotomia pełna, obejmująca cały łuk.

Po co wykonywana jest kortykotomia?

Zabieg ten wykonywany jest w wielu różnych celach:

• zmniejszenia bólu, jaki towarzyszy siłom działającym na zęby podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego,
• ułatwienia przemieszczania się zębów, tj. zmniejszenia oporów kostnych,
• ułatwienia leczenia i skrócenia czasu noszenia aparatów ortodontycznych,
• eliminacji ryzyka zanikania korzeni przesuwanych zębów,
• eliminacji ryzyka odsłonięcia szyjek zębowych po leczeniu,
• eliminacji ryzyka wystąpienia ruchomości zębów po zdjęciu aparatu ortodontycznego.

Kortykotomia wykonywana może być przez stomatologa także w przypadku konieczności:

• poszerzenia łuku zębowego,
• zamykania przestrzeni pomiędzy zębami,
• leczeniu rotacji, intruzji, ekstruzji itp.

Zalecane jest wykonanie kortykotomii dopiero po założeniu aparatu stałego, ponieważ w około 7 dni po wizycie u ortodonty, na zęby zaczyna oddziaływać odpowiednia siła, a w kościach zachodzą pewne reakcje chemiczne, które mogą wywoływać ból.

Przebieg zabiegu kortykotomii

Zabieg chirurgiczny kortykotomii jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, a kiedy zacznie ono działać, dziąsło jest nacinane przez stomatologa, a następnie przy użyciu odpowiedniego urządzenia, nacina on blaszkę kostną. Narzędziem służącym do kortykotomii jest niewielkich rozmiarów piła piezoelektryczna, o szerokości 2-3 mm, działająca na zasadzie drgań. Po nacięciu blaszki kostnej, miejsce jest zaszywane.

Jeśli kortykotomia zostanie przeprowadzona u dorosłego pacjenta ortodontycznego w odpowiednim momencie, może ona skutecznie wesprzeć leczenie aparatami stałymi. Ułatwi przesuwanie się zębów pod wpływem nacisku aparatu ortodontycznego i oszczędzi pacjentowi bólu.

Wskazania do zabiegu kortykotomii

Kortykotomia to zabieg, który wykonywany jest w określonych – wymagających tego – sytuacjach, najczęściej u osób dorosłych, u których cechy osobnicze utrudniają przeprowadzenie skutecznego leczenia ortodontycznego. 

Wskazania do jego wykonania są bardzo różne, jednak spośród nich wymienić można przede wszystkim:

• cienki biotyp dziąsła
• oporność na przesuwanie się zębów
• twarde i mało elastyczne kości 
• znaczny zanik kości w miejscu przeprowadzonych przed laty ekstrakcji 
• anatomicznie krótkie korzenie zębowe
• korzenie zębowe podatne na resorpcję
• wady kostne (o słabym nasileniu)

Wskazania do zabiegu kortykotomii są bardzo różne, ponieważ sam zabieg często pełni różne funkcje. Stosuje się go przede wszystkim w celu przyspieszenia leczenia ortodontycznego i ułatwienia jego przebiegu. W zależności od indywidualnych potrzeb i cech pacjenta, zabieg może być wykonany z bardzo różnych przyczyn. 

Ból po kortykotomii

Po zabiegu kortykotomii może występować ból obszaru rany. Wskazane jest przyjmowanie doustnych środków przeciwbólowych, które przepisuje stomatolog. Nie należy stosować żadnych leków na własną rękę. Przy dobrze dobranych lekach pacjent nie powinien odczuwać bólu, który zaburza jego codzienne funkcjonowanie. 

Ból po zabiegu zazwyczaj nie jest problemem, jednak dyskomfort pacjenta często wiąże się z występującą w miejscu rany opuchlizną. Jest to wprawdzie objaw, który samoistnie ustępuje, wskazane jest jednak stosowanie zimnych okładów, które przynoszą ulgę i ograniczają opuchliznę. Rana nie powinna krwawić, jeśli jednak pojawi się niewielki krwotok, powinno się usiąść z głową wysoko i poczekać aż minie. 

Warto zaznaczyć, że jeżeli pomimo zażywania przepisanych przez lekarza leków, pojawi się ból, który jest mocny, stały i nie ustępuje – konieczne jest zgłoszenie się do lekarza. Wskazaniem do pojawienia się w gabinecie jest także duży krwotok, którego nie można zatrzymać i obrzęk, który nie ustępuje i powiększa się pomimo upływu trzech dni od zabiegu. 

Autor: Zespół Kliniki Supradent