Paradontoza to jedno z najczęstszych schorzeń jamy ustnej, tuż obok próchnicy. Choroba ta dotyka przyzębia i tkanek otaczających zęby, prowadząc do ich rozchwiania, a w zaawansowanym stadium nawet do utraty uzębienia. W tym artykule omówimy, czym jest paradontoza, jakie są jej przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia.

Czym jest paradontoza?

Paradontoza, inaczej zapalenie przyzębia, to przewlekła choroba infekcyjna, która atakuje tkanki otaczające zęby, takie jak dziąsła, ozębna, cement korzeniowy i kość wyrostka zębodołowego. Stan zapalny tych struktur prowadzi do stopniowego niszczenia aparatu więzadłowego zęba, powodując jego rozchwianie i w konsekwencji wypadnięcie.

Jakie są przyczyny powstawania paradontozy?

Główną przyczyną paradontozy jest nagromadzenie płytki nazębnej, która przy braku odpowiedniej higieny jamy ustnej, ulega mineralizacji i przekształca się w kamień nazębny. Bakterie obecne w płytce i kamieniu uwalniają toksyny, które wnikają w głąb tkanek dziąsła, powodując stan zapalny.Inne czynniki, które mogą sprzyjać rozwojowi paradontozy to:

• palenie tytoniu
• cukrzyca
• predyspozycje genetyczne
• niektóre leki zmniejszające wydzielanie śliny
• stres i przemęczenie osłabiające odporność

Czy paradontoza może się cofnąć?

Wczesne stadia paradontozy, takie jak zapalenie dziąseł, można wyleczyć poprzez profesjonalne oczyszczenie zębów z kamienia i płytki bakteryjnej oraz poprawę higieny jamy ustnej. Jednak bardziej zaawansowane zmiany, jak utrata przyczepu łącznotkankowego czy recesje dziąseł, są nieodwracalne.

Paradontozy nie da się jednak ostatecznie cofnąć – to choroba nieodwracalna. Konsekwencje nieleczonej paradontozy to m.in. problemy natury estetycznej. Ubytki w uzębieniu mogą wpływać na rozwój codziennych relacji i pewność siebie. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie choroby i podjęcie odpowiedniego leczenia, aby zahamować jej postęp i ograniczyć negatywne skutki.

Jakie są objawy zapalenia przyzębia?

Objawy paradontozy rozwijają się stopniowo i początkowo mogą być trudne do zauważenia. Jednak im wcześniej choroba zostanie wykryta, tym łatwiej będzie ją opanować. Oto najczęstsze symptomy zapalenia przyzębia:

• zaczerwienienie i obrzęk dziąseł
• krwawienie dziąseł podczas szczotkowania zębów lub używania nici dentystycznej
• tkliwość i bolesność dziąseł
• nieprzyjemny zapach z ust (halitoza)
• odsłonięcie szyjek zębowych w wyniku recesji dziąseł
• zwiększone przestrzenie między zębami
• ruchomość zębów
• zmiana położenia zębów
• ropna wydzielina wokół zębów

Jak wygląda rozwój paradontozy w jamie ustnej?

Paradontoza rozwija się etapami. Początkowo dochodzi do zapalenia dziąseł, które stają się zaczerwienione, opuchnięte i krwawią podczas szczotkowania. Jeśli stan zapalny utrzymuje się dłużej, infekcja zaczyna niszczyć głębsze struktury przyzębia. Między zębem a dziąsłem tworzą się patologiczne kieszonki, w których gromadzi się płytka i kamień poddziąsłowy. Postępująca infekcja powoduje zanik kości wyrostka zębodołowego i więzadeł przyzębia. Zęby tracą stabilność, zaczynają się chwiać i przesuwać. W zaawansowanym stadium choroby dochodzi do odsłonięcia korzeni zębów i ich utraty.

Jak wygląda zapalenia przyzębia?

W przebiegu paradontozy obserwuje się charakterystyczne zmiany w obrębie przyzębia. Dziąsła stają się zaczerwienione, obrzęknięte i tkliwe. Podczas szczotkowania lub jedzenia twardych pokarmów łatwo krwawią. Między zębem a dziąsłem tworzą się patologiczne kieszonki dziąsłowe, które są głębsze niż fizjologiczne (powyżej 3 mm). Mierzy się je specjalną sondą periodontologiczną. W kieszonkach gromadzi się płytka i kamień nazębny oraz dochodzi do namnażania bakterii, co nasila stan zapalny.

Postępujący proces chorobowy prowadzi do recesji dziąseł, czyli ich obniżania się i odsłaniania powierzchni korzeni zębów. Zęby sprawiają wrażenie wydłużonych. Pojawiają się nadwrażliwość na bodźce termiczne i ból. W zaawansowanej paradontozie dochodzi do zaniku kości wyrostka zębodołowego, co jest widoczne na zdjęciu rentgenowskim jako ubytek kości wokół korzeni zębów. Zęby tracą stabilność, zaczynają się chwiać i przesuwać, tworzą się szpary między nimi. Może pojawić się cuchnąca, ropna wydzielina.

Jak wygląda leczenie paradontozy?

Leczenie paradontozy jest procesem wieloetapowym i zależy od stadium zaawansowania choroby. Obejmuje ono zarówno zabiegi profesjonalne wykonywane przez stomatologa, jak i działania podejmowane przez pacjenta w domu.

Usunięcie kamienia nazębnego

Podstawą leczenia paradontozy jest dokładne usunięcie płytki i kamienia nazębnego z powierzchni zębów i kieszonek dziąsłowych. Zabieg ten wykonuje się za pomocą ultradźwiękowych skalerów oraz ręcznych narzędzi periodontologicznych (kiret). Oczyszczanie kieszonek dziąsłowych określa się jako root planing lub kiretaż.

Antybiotykoterapia

W niektórych przypadkach, zwłaszcza przy głębokich kieszonkach dziąsłowych i agresywnych formach paradontozy, konieczne jest zastosowanie antybiotyków w celu opanowania infekcji. Leki te podaje się miejscowo (w postaci żelu lub wprowadzanych do kieszonek) lub ogólnie doustnie.

Zabiegi chirurgiczne

Jeśli pomimo leczenia zachowawczego stan przyzębia nie poprawia się, konieczne może być wykonanie zabiegów chirurgicznych. Należą do nich m.in.:

• kiretaż otwarty – usunięcie zmienionej zapalnie tkanki z kieszonek dziąsłowych z dostępu chirurgicznego
• zabiegi regeneracyjne – odtworzenie utraconych tkanek przyzębia za pomocą przeszczepów lub materiałów kościozastępczych
• plastyka dziąsłowa – korekta dziąseł w celu zmniejszenia kieszonek i ułatwienia higieny

Leczenie protetyczne

W zaawansowanych stadiach paradontozy, gdy doszło już do rozchwiania i przemieszczenia zębów, konieczne jest zastosowanie uzupełnień protetycznych w celu przywrócenia prawidłowych warunków zgryzowych i estetyki. Mogą to być szyny periodontologiczne, protezy częściowe lub całkowite, a w niektórych przypadkach implanty zębów.

Higiena jamy ustnej

Niezwykle istotnym elementem leczenia i profilaktyki paradontozy jest optymalna higiena jamy ustnej. Pacjent musi nauczyć się prawidłowo szczotkować zęby i czyścić przestrzenie międzyzębowe za pomocą nici dentystycznych, szczoteczek lub irygatora. Zaleca się stosowanie past i płukanek z chlorheksydyną, która ma działanie antybakteryjne.

Profilaktyka paradontozy – co robić, aby ten problem nas omijał?

Paradontoza jest chorobą, której w dużej mierze można zapobiec poprzez odpowiednią profilaktykę. Kluczowe znaczenie ma dbałość o higienę jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne u stomatologa.

Oto kilka wskazówek, jak zmniejszyć ryzyko rozwoju paradontozy:

• szczotkuj zęby minimum 2 razy dziennie przez 2-3 minuty pastą z fluorem
• używaj nici dentystycznej lub szczoteczek międzyzębowych do oczyszczania przestrzeni między zębami
• stosuj płukanki do jamy ustnej z chlorheksydyną lub olejkiem eterycznym
• zrezygnuj z palenia tytoniu
• kontroluj cukrzycę i inne choroby ogólnoustrojowe
• odwiedzaj stomatologa co 6 miesięcy w celu profesjonalnego oczyszczenia zębów i kontroli stanu przyzębia
• stosuj zbilansowaną dietę bogatą w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste
• unikaj stresu i dbaj o odpowiednią ilość snu

Paradontoza to podstępna choroba przyzębia, która nieleczona prowadzi do utraty zębów i poważnych problemów zdrowotnych. Jej wczesne wykrycie i wdrożenie odpowiedniego leczenia ma kluczowe znaczenie dla zahamowania postępu choroby. Równie ważna jest profilaktyka, czyli dbałość o higienę jamy ustnej i regularne wizyty u stomatologa. Pamiętajmy, że zdrowe dziąsła to podstawa pięknego i zdrowego uśmiechu na lata.

Polecamy:

• Krwawienie dziąseł – przyczyny i leczenie – 30 lipca 2023
• Na czym polega kiretaż otwarty i zamknięty? – 17 lipca 2023
• Zapalenie dziąseł – przyczyny, objawy i leczenie – 18 listopada 2023
• Jakie są objawy stanu zapalnego po wszczepieniu implantu? – 18 czerwca 2024
• Co to jest okluzja, jakie są objawy oraz leczenie? – 22 września 2023
• Czy przez aparat ortodontyczny mogą wypaść zęby? – 3 lutego 2024
• Zakażenie po wyrwaniu zęba – objawy, jak zareagować? – 26 maja 2024
• Ile trwa proces leczenia kanałowego? – 16 marca 2024
• Skaling zębów – Co to jest, jak często się wykonuje? – 23 sierpnia 2023
• Ból zęba – Nie lekceważ go! Udaj się do dentysty – 29 lipca 2023