Idealny zgryz to marzenie każdego, bowiem dzięki niemu można cieszyć się prostymi, pięknie wyglądającymi zębami. Niektórzy poprawny zgryz mają w genach, inni zaś muszą przejść długie leczenie, aby osiągnąć pożądane efekty. Jak powinien wyglądać idealny zgryz? Jak wygląda leczenie ortodontyczne krzywych zębów?
Spis Treści
Jak wygląda prawidłowy zgryz?
Prawidłowy zgryz, znany również jako zgryz idealny, to stan, w którym zęby górne i dolne idealnie do siebie pasują, zapewniając optymalną funkcjonalność i estetykę. Istnieje kilka aspektów, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie prawidłowości zgryzu:
- Relacje międzyłukowe: w prawidłowym zgryzie, zęby górne lekko nachodzą na zęby dolne. Przednie zęby górne powinny zachodzić na zęby dolne o około 1-2 mm w pionie (overbite) i być nieco wysunięte przed zęby dolne w poziomie (overjet).
- Wyrównanie zębów: zęby powinny być równomiernie rozmieszczone, bez przepełnienia lub przerw. Każdy ząb ma swoje miejsce w łuku zębowym, które umożliwia odpowiednie czyszczenie i funkcjonowanie.
- Symetria łuków zębowych: łuki górny i dolny powinny być symetryczne i dobrze dopasowane. Łuk górny jest zwykle nieco szerszy niż dolny, co pozwala na prawidłowe nachodzenie zębów.
- Zgryz wertykalny: w prawidłowym zgryzie, zgryz wertykalny (wysokość zgryzu) jest odpowiedni, co zapewnia równomierne rozłożenie sił żucia na wszystkie zęby.
- Zgryz poziomy: górne i dolne zęby powinny być odpowiednio wyrównane w płaszczyźnie poziomej, zapewniając równomierne rozłożenie sił podczas żucia.
- Relacja stawów skroniowo-żuchwowych: stawy te powinny funkcjonować bez bólu, klikania lub innych problemów, co jest ważne dla ogólnej funkcji żucia i mówienia.
- Estetyka twarzy: odpowiedni zgryz przyczynia się również do estetycznego wyglądu twarzy, w tym do symetrii twarzy i właściwej proporcji między szczęką a żuchwą.
Idealny zgryz prezentujemy poniżej na przedstawionej fotografii:
Jak ocenić, czy zgryz jest prawidłowy?
Nieprawidłowy zgryz zębów często można ocenić już na pierwszy rzut oka. Często bowiem zęby nie układają się w jednej linii, są przechylone bądź nadmiernie ściśnięte. Stomatolodzy, diagnozując wadę zgryzu, oceniają przede wszystkim, czy górna szczęka nachodzi na dolną od przodu na odległość 2-3 mm oraz czy górne i dolne zęby stykają się ze sobą. Ważne jest także, czy górne zęby nachodzą na przerwę między dwoma dolnymi zębami – tutaj jednak wyjątek stanowią górne jedynki, które powinny pokrywać się z jedynkami dolnymi. Górna szczęka powinna być szersza od dolnej, natomiast nos z górną wargą powinien tworzyć kąt mniej więcej 90 stopni. Powyższy przypadek uważany jest za idealny, a więc nie wymaga on żadnej korekty.
Niemniej jednak tego typu zgryzem może poszczycić się niewiele osób. Zazwyczaj bowiem zdarzają się pewnego rodzaju odstępstwa od normy, które można korygować, lecz jest to indywidualna decyzja pacjenta podejmowana w porozumieniu z lekarzem ortodontą. Jeśli bowiem pacjent nie ma problemu z gryzieniem, nadmiernym osadzaniem się kamienia nazębnego, mówieniem, czy oddychaniem przez nos, a odstępstwa w wyglądzie zgryzu od normy nie są duże, nie decyduje się on na założenie aparatu ortodontycznego.
Zobacz: Ortodoncja Warszawa
Jak powstają wady zgryzu?
Prawidłowy układ zębów to marzenie wielu osób, jednak jak się okazuje, nie każdy ma tak duże szczęście i może poszczycić się idealnym wręcz uśmiechem. Na powstawanie wad zgryzu może mieć wpływ wiele czynników, w tym między innymi choroby genetyczne czy przyjmowanie niektórych leków. Bardzo istotną kwestią są nieodpowiednie przyzwyczajenia, takie jak:
- niewłaściwa higiena jamy ustnej,
- ssanie palca,
- oddychanie przez usta,
- podawanie dzieciom smoczka,
- zbyt długie karmienie malucha butelką ze smoczkiem.
Rodzaje wad zgryzu
Istnieje kilka rodzajów wad zgryzu, które diagnozowane są u pacjentów w każdym wieku. Do najpopularniejszych z nich należą:
- przodozgryz – objawia się wysunięciem dolnej szczęki nad górną,
- zgryz głęboki – znaczne nakładanie się górnej szczęki na dolną,
- tyłozgryz – cofnięcie szczęki dolnej w stosunku do górnej,
- zgryz otwarty – szczęki nie stykają się ze sobą.
Warto mieć na uwadze, że konkretną wadę zgryzu może u pacjenta zdiagnozować wyłącznie specjalista, czyli lekarz ortodonta. Zazwyczaj powyższym wadom towarzyszą pewne objawy, który utrudniają codzienne funkcjonowanie, na przykład przyjmowanie pokarmów czy prawidłową higienizację jamy ustnej.
Jak wygląda leczenie wad zgryzu?
Leczenie wad zgryzu ma na celu zredukowanie wszelkich odchyleń, które mają wpływ na prawidłowe ułożenie zębów. Czasami potrzebna jest jedynie niewielka korekta, często jednak pacjenci muszą podjąć decyzję o wieloletnim leczeniu. Zwykle ortodonci decydują się na założenie pacjentowi aparatu ortodontycznego, który dobrany jest odpowiednio do potrzeb konkretnej osoby. Warto mieć na uwadze, że dzisiejsze aparaty są niemalże niewidoczne, zatem nie stanowią w żadnym wypadku defektu estetycznego.
Aby ortodonta mógł założyć pacjentowi aparat, ten musi w pierwszej kolejności zakończyć leczenie stomatologiczne. Zmiany próchniczne, paradontoza czy innego rodzaju choroby dziąseł wykluczają możliwość podjęcia leczenia ortodontycznego. Terapia wad zgryzu może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat, w zależności od tego, jak bardzo złożony jest problem. Obecnie unika się interwencji chirurgicznych w leczeniu wad zgryzu, chyba że wynikają one z konieczności na przykład usunięcia zęba czy przeszczepu dziąsła. Każdy pacjent otrzymuje jednak indywidualny plan leczenia, z którym powinien się zapoznać, zanim podejmie decyzję o jego rozpoczęciu.
Jak zapobiegać wadom zgryzu?
Zapobieganie wadom zgryzu nie zawsze jest możliwe, bowiem dużą rolę odgrywają tutaj na przykład czynniki genetyczne, na które nie mamy wpływu. Niemniej jednak o zęby warto dbać już od najmłodszych lat. Dzieci nie są w stanie same zająć się pielęgnacją zgryzu, dlatego należy im pokazać, jak w prawidłowy sposób przeprowadzać codzienne zabiegi higienizacyjne. Nie powinno się podawać dzieciom smoczka – ortodonci radzą, aby w miarę możliwości maluch w ogóle nie miał z nim kontaktu, a jeśli już, to aby wyjmować go z buzi tak często, jak to możliwe.
Ze smoczkiem oraz z butelkami „smoczkowymi” powinniśmy pożegnać się najpóźniej w okolicach 1. roku życia. Jak dorośli możemy natomiast zadbać o właściwą dietę oraz pozbyć się nieprawidłowych nawyków, na przykład gryzienia długopisów czy obgryzanie paznokci. Co istotne, powinniśmy często odwiedzać stomatologa i na bieżąco leczyć wszelkie zmiany chorobowe. Zwróćmy uwagę także na ósemki – zęby, które najczęściej rosną w późniejszym czasie, a które mogą mieć niemały wpływ na wygląd naszego zgryzu.
Polecamy:- Zgryz krzyżowy – co to jest, dlaczego należy go leczyć? – 13 stycznia 2023
- Zgryz głęboki – co to jest, jak wygląda leczenie? – 13 stycznia 2024
- Krzywy zgryz – zobacz najpopularniejsze wady zgryzu – 29 lipca 2023
- Stłoczenie zębów – co to jest? Jak należy przeprowadzić leczenie? – 14 stycznia 2024
- Zgryz otwarty – na czym polega? Jak go leczyć? – 15 grudnia 2023
- Suchy zębodół – czym jest, jak wygląda, jak się leczy? – 23 kwietnia 2022
- Tyłozgryz – Sprawdź, jak rozpoznać i w jaki sposób leczyć? – 16 grudnia 2023
- Krzywe zęby – jakie są przyczyny? Jak możemy leczyć? – 17 grudnia 2023
- Przodozgryz – sprawdź jak leczyć u dzieci i dorosłych! – 16 grudnia 2023
- Co to jest okluzja, jakie są objawy oraz leczenie? – 22 września 2023